قبل از اینکه به سراغ معرفی نرم افزارها برویم بد نیست آنها را به طور کلی دسته بندی کنیم.به علت تعداد زیاد آنها دسته بندی های متفاوتی می توان از آنها ارائه کرد.
در اینجا بازه آنها را کاهش داده و صرفا نرم افزارهایی که برای خلق و ایجاد(Creativity) به کار می روند را دسته بندی می کنیم.
1- 2D (دو بعدی)
2- 3D (سه بعدی)
تعداد نرم افزارهای دوبعدی بسیار زیاد است و بعضی از آنها مانند فتوشاپ (Photoshop) بسیار محبوب بوده و مورد استفاده عموم قرار می گیرند. نرم افزارهای دو بعدی را می توان به دو دسته دیگر تقسیم کرد:
1- Vector(برداری) :Coreldraw و Adobe Illustrator از این دسته اند.
2- Raster(پیکسلی): photoshop و Corel Painterاز این گروهند.
تصویر بالا دسته بندی نرم افزار های سه بعدی خلق و ایجاد (Creativity) در حوزه طراحی صنعتی است این دسته بندی توسط آقای حمیدرضا نیکخو در همایش نرم افزارهای طراحی صنعتی در دانشگاه اصفهان در زمستان 87 ارائه گردید.
همانطور که می بینید نرم افزارهای فنی مهندسی در سمت چپ در یک گروه قرار گرفته اند.مشخصه اصلی این گروه کار با اندازه های دقیق و داشتن تلورانس است به همین دلیل این نرم افزارها در ساخت و تولید کاربرد زیادی دارند و خروجی آنها معمولاً یک نقشه برای ساخت است و یا از خود مدل برای ساخت قالب و موارد دیگر استفاده می شود. کاربران این نرم افزارها مهندسین مکانیک، قالبسازان و کسانی هستند که با ساخت وتولید سروکار دارند. بعضی از این نرم افزارها بسیار پیچیده بوده و شامل بخش های مختلفی از جمله آنالیزهای ساخت، آنالیز ارگونومی و ... هستند.
در سمت راست نرم افزارهایی قراردارند که خروجی آنها یک تصویر(Render ) یا انیمیشن است در این نرم افزارها دقت واندازه در ساخت ضروری نبوده و کاربر با توجه به میزان درک آناتومی وتناسبات از کاراکتر یا مدل مورد نظر شروع به ساخت آن می نماید. از این نرم افزارها در ساخت بازی ها، شبیه سازی پدیده های فیزیکی، ساخت فضاهای معماری و... استفاده می شود.
از خصوصیات این دو دسته می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1) بسیار سنگین هستند و معمولاً برای استفاده از آنها به یک سیستم سخت افزاری قدرتمند نیاز است و روی سیستم های معمولی نمی توان آنها را نصب و راه اندازی کرد.
2) محیط این نرم افزارها و روش های مدلسازی در آنها بسیار پیچیده است و بنابراین نیاز به زمان بسیار زیادی برای آموزش دارند که در نتیجه هزینه های زیادی را بر کاربر خود تحمیل می کنند.
3)قیمت این نرم افزارها از دیگر نکاتی است که می توان به آن اشاره کرد این دو دسته معمولاً توسط شرکت های بزرگ خریداری شده و مورد استفاده قرار می گیرند. به دلیل قیمت بسیار بالا، خرید آنها توسط افراد به صرفه نخواهد بود. (البته در ایران و چند کشور دیگر که هنوز به پیمان جهانی WTO نپیوسته اند و قانون کپی رایت در آنها رعایت نمی شود این نرم افزارها به صورت کرک (crack) شده و با قیمتی بسیار ناچیز در دسترس همه افراد قرار می گیرند که البته اشکالاتی را نیز در استفاده از آنها بوجود می آورد)
اما دسته سوم، نرم افزارهای style هستند که در واقع ترکیبی از دو دسته قبلی اند.
این نرم افزارها اختصاصاً برای طراحان نوشته شده اند و محیط آنها نسبت به دو دسته قبلی ساده تر بوده و به اصطلاح User Friendly هستند. شما براحتی می توانید ایده خود را که به چند نما تبدیل شده است به محیط آنها اضافه کرده و مدلسازی کنید در بیشتر مواقع طراحی درون نرم افزار صورت می گیرد.
از خصوصیات این نرم افزارها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- راحتی استفاده
2- صرفه جویی در هزینه و زمان یادگیری
3- صرفه جویی در هزینه تهیه سخت افزار سیستم مورد استفاده
4- صرفه جویی در هزینه تهیه نرم افزار
5-حجم کم فایل های خروجی
در انتخاب یک نرم افزار ممکن است موارد دیگری از جمله سلیقه فرد، شرایط بازار کار، محدودیت های آموزشی و ... نقش داشته باشد. البته حتماً توجه داشته باشید که صرفاً اینکه من دوست دارم با Studio Tools کار کنم دلیل منطقی برای انتخاب آن نیست. کاربر باید تمامی موارد دخیل در انتخاب را سنجیده و با توجه به خروجی که می خواهد از نرم افزار مورد نظر بگیرد آن را انتخاب نموده و استفاده نماید.
سیروس حامدی فر